Munro Mission 2023; 282 peaks, 4.500k, 200.000 altimeters

Als kind was ik al gefascineerd door avonturiers. Ik las alle boeken van zeezeiler, klimmers, poolreizigers, kajakkers en ander avontuurlijk volk. Ik las zoveel dat ik besloot het raampje boven mijn deur af te plakken met een stuk vloerbedekking zodat mijn ouders het lichtschijnsel niet zouden zien als ze naar bed gingen. Nu weet ik dat ze dat wel degelijk zagen, maar er vrede mee hadden. Liever een kleine jongen die leest en de geest verreikt dan games speelt achter een scherm. Dat laatste heb ik bewust nooit gedaan want ik heb een grensverleggende persoonlijkheid en zou zeker zijn doorgeschoten. Ik ging bewust buitenspelen, soldaatje, tikkertje en straatvoetbal. Veel beter voor deze outdoorjongen.

Het avonturieren zat er dus al vroeg in. Recent vond mijn vader een geeltje van mijn hand in de kluis. Ik was zeven en schreef: mama ik ben weg met de rugzak. Ik had er zo’n zin in.
Geen idee waar ik heenging, mijn moeder vast ook niet en ze moet peentjes gezweet hebben.

Ik wilde toen ik jong was eigenlijk niets liever worden dan professioneel zwerver, zo blijkt ook uit een opstel dat ik schreef op de basisschool. Met een schoener de wereldzeeën afvaren. Waar ik in hemelsnaam het woord schoener heb opgedoken is me tot op de dag van vandaag een raadsel.

Op de vraag waarom ik uiteindelijk sportieve expedities ben gaan ondernemen zijn veel antwoorden mogelijk. Allereerst maakt het jehoofd leeg als je hoofd een vrij dominant apparaat op je romp is. Lopen, fietsen en klimmen zijn uitstekende manieren om letterlijk te aarden. Expedities zijn een vorm van meditatie.

Ik ben daarnaast altijd gefascineerd geweest door de heroïsche verhalen van ontdekkingsreizigers die ondanks alle hardships doorzetten. Shackleton en zijn poolodyssee, mijn idool sir Ranulph Fiennes die werkelijk alles heeft gedaan wat mogelijk is, poolreiziger Pen Hadow en het gruwelijke overlevingsverhaal van Joe Simpson die door zijn maat voor dood wordt achtergelaten in het indrukwekkende boek ‘Over the edge’.

Daarnaast is het bezoeken van extreme, afgelegen plekken als de Sahara of het poolijs een vlucht uit de maatschappij. Met lede ogen zie ik dingen om me heen gebeuren waar ik me moeilijk bij kan neerleggen. Het hoofd ziet alles en overdenkt het. Eenmaal weg wordt het stil en kan ik beter bij mijn gevoel.

De boodschap die ik in mijn lezingen meegeef, is dat hoe gek en groots je dromen ook zijn, als je er met passie en doorzettingsvermogen mee aan de slag gaat, gaan onvermoede deuren voor je open. Zo begon ik na het overlijden van mijn moeder aan kanker met mijn expeditieloopbaan en negen maanden later was ik van hardloper een poolreiziger geworden.

Samen met mijn expeditiemaat werkte ik vanuit passie en drive en we gingen door muren. Grenzen bestonden eenvoudigweg niet en de sky was helemaal niet de limit. We werkten ons in de rondte en als ik hem om vier uur ’s nachts mailde kreeg ik altijd antwoord.

Sindsdien weet ik dat ik zoveel meer kan dan waartoe ik in het dagelijks leven word uitgedaagd. Ik weet wat het is om in te tappen op je eigen krachten en mogelijkheden en het maakt dat ik nog harder mijn dromen durf na te jagen. Als je eenmaal de beste versie van jezelf bent geweest, geeft dat een kick en doet verlangen naar meer. Het maakt het lastiger te aarden in Nederland, maar tegelijk kan ik door mijn expedities zo intens genieten van de kleine dingen in het leven die je leert herwaarderen.

Tegelijk maakt het eenzaam want veel – in de ogen van anderen – gekke dingen kun je niet delen. Er zijn vrijwel geen mensen met hetzelfde referentiekader. Mijn vroegere expeditiemaat is overleden aan de verschrikkelijke ziekte ALS in 2018. Met hem trok ik over de Groenlandse ijskap en door de winterse binnenlanden van IJsland voor een oversteek.

Toen ik begin dit jaar terugkwam van een half jaar rennen naar Santiago en terugkeerde in de beschaafde wereld, was dat op zijn zachtst gezegd een beetje wennen. Klimmer Bear Grylls zegt het treffend na zijn terugkeer van de Mount Everest: ‘As in the nature of adventure, you return home having trodden soms fine lines, and nothing ever seems to have changed. Buses smell, newspaper men blurt out the headlines and people get in panic if milk is a day old – but it is this continuity of life that makes it so good to return to.’ Zeker de eerste weken waren een worsteling. Het contrast tussen een trail volgen en weer een leven opbouwen in bezigbijtje-Nederland had niet groter kunnen zijn. Het maakt dat ik de eerste maanden ontheemd en overprikkeld rondren. Een coach brengt verlichting.

Wat gaan de mensen in Nederland allemaal hard! En wat moeten ze veel! Ik heb meer dan 100 dagen geslapen in verlaten hotelletjes, bushokjes, op kampeertafels, in bossen en in blokhutten. Meer dan 100 dagen geen computer en email. Meer dan 100 dagen geen enkele verplichting behalve blijven leven. Meer dan 100 dagen nauwelijks mensen gesproken. We kunnen best stellen dat ik een contactloze professionele zwerver was zoals ik dat in mijn jeugd wilde worden. Toch heb ik juist door de vrije bestaan de waarde van een veilig thuis leren kennen, een herwaardering van het bestaande zoals het warme bad, het koffieapparaat en de warmte van een kachel.

Toch zou ik zo weer op pad gaan. Ik voel me bevoorrecht dat ik heb kunnen doen wat ik gedaan heb. Het achter elkaar zien van zoveel natuur, gebieden, gebergten en zelfs landen. Ik doorkruiste Aragon, Navarra, Rioja, Galicie, dat moet je een keer in je leven gewoon doen. Veel mensen hebben me voor, tijdens en na mijn tocht voor gek verklaard omdat ik toch steeds zo heb moeten afzien. Ik heb echter nooit afgezien, de hele trip was totaal binnen mijn comfortzone. Het zwerven en struinen zit deze pelgrim in het bloed.

Ik heb een aantal inspiratiebronnen die ik steeds weer zie terugkomen op mijn pad. Zo is er de Franse avonturier Sylvain Tesson die tevens een zeer begenadigd schrijver is. Alle zinnen die hij neerstrijkt, zijn juweeltjes die de zintuigen strelen. Hij verbleef voor zijn veertigste verjaardag een half jaar in een blokhut in Siberië en schreef er prachtig over. Ook trok hij als pelgrim door de verlaten binnenlanden van Frankrijk en schreef ‘Ongebaande paden’.

Mijn grootste held is sir Ranulph Fiennes. Hij deed noordpool, zuidpool, Everest, Eigen, de aarde rond via een meridiaan en liep 7 marathons in 7 dagen op 7 continenten.

Het zijn beide voorbeelden van de Renaissance-individuen die op vele vlakken naast elkaar het beste uit zichzelf hebben gehaald. Ze vertegenwoordigen de homo universalis die op alle vlakken thuis is. Dat is meteen de kick van een poolexpeditie, na afloop weet je alles van satellietcommunicatie, omgaan met kou, ijsbeermanagement, positiebepaling en navigatie en simpelweg overleven op een plek die bijna te onherbergzaam is voor menselijk functioneren.

Deze mannen hebben naast hun expedities invulling gegeven aan zingeving door veel geld op te halen voor goede doelen. Ook dit probeer ik te doen door mensen met een beperking te trainen voor expedities waarin ze graag willen laten zien wat ze allemaal nog wel kunnen, dat ze volwaardig lid zijn van de maatschappij. Mensen met niet aangeboren hersenletsel die een triatlon doen, mensen met MS die de vierdaagse lopen, een loper met Diabetes naar de finish van zijn eerste marathon coachen, iemand met chronische pijn weer vertrouwen on het lijf geven.

Deelnemers van mijn lezingen zeggen vaak dat ik een extreemsporter ben, maar dat ben ik juist niet. Ik heb bedrijfseconomie gestudeerd als ondernemer maak ik soms een uitstapje naar avonturenland. Voor mij is het de sport jezelf een missie op te leggen en vervolgens die klein te maken en in beweging te komen. Je traint alle risico’s eruit en gaat dan op verantwoorde wijze het avontuur aan. Niet het avontuur is de missie, maar veilig terugkeren op Schiphol, een nuanceverschil. Het betekent dat je mag falen, mag omdraaien als je dat goeddunkt. Die berg of Pool ligt er morgen nog steeds. Falen is essentieel voor succes! Falen is een voorwaarde.

Mijn avonturen zijn dus ook niet extreem. Ik zoek een uitdaging voor mijzelf en ben niet bezig met hetgeen anderen hebben gepresteerd. Ik wil alleen in de voetsporen van sir Ranulph Fiennes laten zien dat het kan. Ik denk dat mensen zoveel meer kunnen dan ze zelf ooit voor mogelijk houden. We zien beren op de weg die knuffelberen blijken en een grens blijk je vaak nog vijf keer te kunnen overschrijden voor je in de buurt van je maximum komt. Ik denk dat we vaak maar door het leven dobberen en vergeten de golven te pakken. Pas dan wordt het leuk en voel je de elementen in je gezicht. Hoeveel mensen ken jij die in de wachtkamer van hun leven zitten?

Ik denk dat we meer moeten spelen in ons leven. Ons overgeven, vertrouwen hebben en loslaten. Juist dan openen deurtjes waarvan je het bestaan niet wist en gaan concepten als selectieve perceptie, synchronie en de wet van de aantrekking zich laten gelden. Ook een concept als durftevragen werkt enorm mee. Droom groots, vertel enthousiast en vraag hulp. Mijn ervaring is dat je uit de gekste hoeken op weg wordt geholpen. Niet omdat je alles al kan en zo goed bent, maar juist omdat je zegt dat je dingen niet kunt en hulp vraagt.

De kunst is jezelf bij herhaling uit te dagen om op de toppen van je kunnen te presteren. Het is net als trainen, een spier wordt pas sterk als je hem blijft uitdagen. Ik gun dan ook iedereen eenmaal in zijn leven zijn eigen pelgrimage, expeditie of monsteruitdaging. Ga het aan en kijk eens wat het je brengt. Belangrijk is in ieder geval dat je iets doet waar je blij van wordt en wat je gelukkig maakt. Dat is de enige graadmeter die van waarde is. Wat anderen vinden doet er niet toe. Het aantal keren dat ik al heb gehoord dat ik niet spoor, gek ben en iets mankeer past niet in een boek.

Het gaat er niet om dat je net zo groots droomt als ik. Deelnemers aan mijn workshop merken na mijn verhaal wel eens op dat het een wedstrijd lijkt, hoe vreemder hoe beter. Daar gaat het echter niet om, het gaat erom dat je droomt en in beweging komt. Een droom is persoonlijk en mag zo groot is zo klein zijn als hij is. Het kan zijn een croissant eten voor de caravan met de kleinkinderen. Zo klein. Of nee, misschien is dat voor die persoon wel heel groot.

Ik heb geen oordeel, behalve de vraag of je probeert er iets van te maken en gelukkig te worden. Dat is de norm. Ik weet oprecht niet wie er gekker is, iemand die de hele dag achter een pc macro’s maakt in excel of iemand die dag in, dag uit door Europa rent met een rugzak?

Mijn motivatie haal ik uit het overlijden van mijn moeder, een vriend (35) en mijn expeditiemaat. Het waren breekmomenten, een fresh start effect zoals psychologen dat noemen. Ik heb ervan geleerd dat je je dromen vandaag moet realiseren en niet morgen. Het verklaart waarom ik met sommige dingen zo snel wil. Soms heb ik een beetje haast. Ik wil geen slachtoffer van uitgesteld geluk worden…