7 januari. Dag 145. Albergue Casona da Ponte, Portomarin – Albergue Casanova 33k. Totaal 4.826,5k.
Twee snurkende Italianen. Praten, kwijlen, rochelen, snurken, gapen, pruttelen, keelklanken; het lijkt een nachtlange conversatie. Geen enkel oog is toe geweest. Al om drie uur overwoog ik te gaan lopen. In berghutten ben ik altijd bijzonder adrem in dit soort gevallen, ik sleur mijn matras met veel lawaai naar de receptie of eetzaal. Nu blijf ik liggen en kijk een film. Misschien is dat wat een pelgrimage met je doet, vertragen en geduld kweken. Ik zeg de signores vriendelijk goedemorgen, maar liefst knijp ik hun keeltjes dicht. Een goed argument om een flinke dag te maken en ze af te schudden.
De dag begint met pinnen. In de meeste albergues kun je alleen met cash terecht. Daarna twee hemelse koppen café con leche met een Napolitana, ofwel een pain au chocolat. Deze pelgrim kan er weer tegenaan.
Er hangt dikke mist in de vallei, boven de rivier. De lange brug naar Pontmarin steekt er spookachtig doorheen. Het is een prachtige, frisse herfstdag. Al snel klim ik uit de wolken en kijk neer op het witte wolkendek dat het dal bedekt. Ik ben in mijn element en ren lekker door. Ik haal vandaag 14 pelgrims in. Ongelooflijk, waarom strompelt iedereen zo? Ik weet zeker dat ik tenminste het vijfvoudige heb gelopen. Ik waan me bij de Marathon des Sables; na drie dagen kan niemand meer fatsoenlijk voortbewegen…
De kilometers vliegen onder me door. Onwerkelijk, 4.800 kilometer in de benen en nog één of twee dagen en ik zal de kathedraal van Santiago aantikken. Wat dan?
Ik heb plannen voor hierna. Doorlopen naar Finisterre, het einde van de wereld en daarna weer terug naar Santiago, ongeveer 134 kilometer. Dan de Camino naar het zuiden oppakken, langs de kust, de ES18 Camino Portugees de la Costa A Guarda-Baiona-Redondela. Daarna de PT4 verder naar het zuiden, de Camino Senda da Orla Litoral Porto-Caminha en dan door naar Nazare waar de hoogste golven van Europa tegen de kliffen aan donderen.
Speciaal voor daar draag ik al 145 dagen een dikke sigaar op mijn rug. Een Corona, als dikke vinger naar alle idioterie die in de wereld gaande is.
Vandaag een nieuwe dimensie aan de gekkigheid. Ik kom einde dag aan bij albergue Casanova. Sinds drie dagen is Spanje strenger want op de 2.5 miljoen mensen in Catalonië zijn 56.000 besmettingen. Ik moet mijn coronaapp met internationale barcode laten zien. No problemo.
Ze kan de barcode niet scannen. Wil mijn naam zien in de app… Die staat er niet in. Ik kan tegen haar lullen als brugman dat dit een persoonlijke app is op basis van DigiD maar dat helpt niet… (Waarom staat je naam er in godsnaam niet in???).
Ik tover mijn gele prikkenpaspoort tevoorschijn met mijn twee prikjes erin. Helaas… je moet zelf je naam voorin schrijven met pen en dus kan ik de boel vervalst hebben…
Ik ben de enige pelgrim. Ik ben op dit soort momenten nogal vasthoudend. Ik heb een paspoort, een prikkenpaspoort, een pelgrimspaspoort met stempels uit heel Europa, een internationaal erkende app met barcode en in dit geval een nogal overtuigende boosheid met de opmerking dat ik hier ga slapen, al is het buiten in het portiek. De wereld is mesjogge.
Waar kan ik nog heen vluchten? Ik ga nog zo lang mogelijk wegblijven. Daarna ga ik bergen beklimmen, zo hoog mogelijk, weg van dit alles. Ben met een plan bezig om komende half jaar alle munros in Schotland te beklimmen nadat ik mijn boek afheb.
Ik wil geen onderdeel zijn van deze maatschappij. Vriend Peter, coach, spiegelt en vraagt me hoe ik IN de maatschappij mijn plek ga vinden. Ik wil het niet. Ik roep altijd dat ik een rebel ben. Rebellen strijden binnen een systeem. Steeds meer voel ik me een revolutionair, een woord waar ik niet zoveel mee heb. Revolutionairen vechten niet binnen, maar tegen een systeem. Ik blijf nog even weg.
Voorlopig ben ik ondergedompeld in een ander systeem, dat van de camino’s en pelgrims, een wereld an zich.
De pelgrimsroute naar Santiago de Compostella (ook wel Sint Jacobsroute of Jacobsweg genoemd) is de pelgrimsroute naar het graf van de apostel Jakobus in Santiago de Compostella in Spanje.
De belangrijkste route (hoofdroute) door Spanje is de Camino Francés, die de voortzetting is van meerdere trajecten komend uit Frankrijk. Ik heb de Via Tolosana volbracht,ook wel de weg van Arles genoemd, die van Arles naar de Col du Somport loopt.
De Camino Francés was de middeleeuwse verkeersas die in Noord-Spanje loopt van de Pyreneeën naar het graf van Jakobus. Deze route loopt langs de steden Pamplona, Estella, Logroño, Burgos, León, Astorga en Ponferrada.
Er zijn ook enkele andere secundaire routes van de Pyreneeën naar Santiago. Vanaf alle andere Europese landen lopen eveneens Jacobswegen naar Frankrijk en Spanje (met uitzondering van de Portugese route die uiteraard Frankrijk niet aandoet). De Jacobswegen vormen dus een netwerk van wandelroutes, met Santiago de Compostella als spin.
Een veel gebruikte site is santiagoroutes.nl. Deze is zeer handig als je traditie-getrouw de Sint Jacobsroutes wilt volgen. Het Nederlands Genootschap Sint Jacob heeft ook een interactieve kaart: https://www.santiago.nl/looproutes-in-europa/.
Ik heb er een potje van gemaakt en gewoon mijn eigen route samengesteld. Zo wilde ik als arme pelgrim ‘uit de bergen vallen’ in het rijke Monaco en daarna de Cote d’Azur volgen, ook al loopt daar geen officiële route.
Jaarlijks lopen er rond de 300.000 pelgrims vanuit alle uithoeken van Europa naar Santiago de Compostela. De drukste route is de Camino Francés en dan met name de laatste 100 kilometer vanuit Sarria. Je komt de meeste pelgrims tegen in de zomermaanden juni, juli en augustus.
De meeste pelgrims op de Camino naar Santiago komen nog steeds uit Spanje zelf, ruim 50%. Pelgrims uit Italië en Duitsland hebben met bijna 55.000 pelgrims elk een aandeel van ongeveer 8%.
In de onderstaande tabel kun je de top 15 van deelnemende landen bekijken. Nederland staat op een 14e plaats met ruim 4000 pelgrims per jaar, ofwel 1.2% van het totaal aantal wandelaars en fietsers.
Land Aantal Pelgrims Percentage
Spanje 146.350 42,11
Italië 28.749 8,27
Duitsland 26.167 7,53
Verenigde Staten 20.652 5,94
Portugal 17.450 5,02
Frankrijk 9.248 2,66
Verenigd Koninkrijk 9.132 2,63
Zuid Korea 8.224 2,37
Ierland 6.826 1,96
Brazilië 6.025 1,73
Australië 5.301 1,53
Canada 5.279 1,52
Polen 4.874 1,4
Nederland 4.195 1,21
Mexico 4.091 1,18
Waar komen de pelgrims op de Camino vandaan in 2019?
In 1972 wisten nog slechts 67 pelgrims de pelgrimsroute te voltooien. In 2019 waren dat er 348.000. Ook andere Europese pelgrimstochten (zoals de Via Francigena van Canterbury naar Rome) trekken meer bezoekers, terwijl de Japanse boeddhistische Shikoku-bedevaart ook een vergelijkbare groei heeft gekend.
Het aantal pelgrims uit de Verenigde Staten is na de verschijning van de film The Way in 2010 explosief gestegen. Waar in 2009 nog maar ruim 3000 pelgrims uit de VS in Santiago de Compostela aankwamen, in 2019 waren dat er ruim 20.000.
In de film The Way loopt Martin Sheen de Camino Francés om de route waar zijn zoon aan begonnen was af te maken. In zijn rugzak draagt hij de as van hem mee. Onderweg komt hij diverse pelgrims tegen die allemaal een eigen reden hebben om de Camino af te leggen. De film is een prima opstapje om thuis in de sferen te komen. Tijdens mijn tocht zoek ik herkenningspunten, maar vind ze niet. Ik vraag me af of de film hier is opgenomen en ga hem thuis opnieuw kijken.
In de wintermaanden zijn het vooral Koreanen, Chinezen en Japanners die lopen. In die uithoek van de wereld duidt een gebruinde huid op werken op het land, en dus armoede. Ze lopen in de winter om de huid blank te houden en zijn nu zwaar vertegenwoordigd.
Wie als pelgrim te voet, per fiets of te paard in Santiago arriveert, kan in aanmerking komen voor een compostela. Dit is het officiële document waarmee het Kapittel van de Kathedraal van Santiago erkent dat de persoon die erom vraagt, gekomen is om eer te bewijzen aan de apostel Jacobus.
Sommigen beschouwen de compostela als een souvenir, maar voor veel mensen is het een zeer persoonlijk document.
De oorkonde is in het Latijn gesteld en de medewerker van het pelgrimsbureau zal ook je naam in het Latijn invullen. De vertaling is als volgt: ‘Het Kapittel van de Zegenrijke Apostolische en Aartsbisschoppelijke Kerk van Compostela, als bewaarder van het zegel van het Altaar van de Zalige Apostel Jacobus, belast met de taak een bewijsstuk te overhandigen aan alle Gelovigen en Pelgrims uit alle landen van de wereld, die uit devotie of omwille van een gelofte de Bedevaartplaats van de Heilige Jacobus, onze Apostel, Patroon van de Spanjaarden en Titelheilige, bezoeken, maakt bekend aan allen, te samen en afzonderlijk, die dit zullen nagaan, dat …… dit allerheiligste Godshuis uit godsvrucht toegewijd heeft bezocht * na een tocht van tenminste honderdduizend meter te voet of per paard dan wel tenminste tweehonderdduizend meter per fiets *. Ter waarmerking hiervan overhandig ik hem het voorliggend schrijven, bekrachtigd met het zegel van dezelfde Heilige Kerk. Gegeven te Compostela op de …dag van de maand … in het jaar des Heren … De Secretaris van het Kapittel’. * de tekst tussen * .. * is alleen vermeld in de compostelas uitgegeven na april 2014 De compostela zag er decennia lang hetzelfde uit, fraai maar ook wat saai. In 2014 heeft het document – zoals de Vlamingen dat zo mooi noemen – een nieuw kleedje gekregen. De vormgeving is wat fleuriger en aan de tekst is toegevoegd dat de pelgrim tenminste honderdduizend meter te voet of te paard dan wel tweehonderdduizend meter per fiets heeft afgelegd.
Was het vroeger zo dat het niet uitmaakte of je nu uit Pieterburen of uit Ponferrada was vertrokken, iedereen kreeg dezelfde compostela. Tegenwoordig is het mogelijk om – weliswaar tegen betaling – een compostela met de route en afgelegde afstand te verkrijgen, een ‘afstands certificaat’. Die wil ik!!!
Morgen een poging om met dit brakke lijf de laatste 62 kilometer te rennen. Ongetwijfeld een emotionele aangelegenheid. Vooralsnog uitrusten als enige pelgrim in Albergue Casanova.
Hasta mañana!
Bronnen:
https://www.santiago.nl/
Munro Mission 2023; 282 peaks, 4.500k, 200.000 altimeters 
Geef een reactie