Via het Gantrisch natuurpark naar Fribourg en een nieuwe outfit

6 oktober. Dag 52. Pilgerhaus Blumenstein – Hotel Le Set Fribourg 51k Totaal 2.089k.

Een koude nacht. In een Tiny House. Ben ik blij dat ik niet buiten lig. Als de wekker gaat een blik naar buiten, hagel en een grijze sluier van mijn voordeur tot de hoogste toppen. Het zou bijna de eerste keer worden dat ik geen zin heb om op pad te gaan…

Stefan is naar zijn werk en Jozefina neemt de honneurs waar. Ze zet achtereenvolgens drie heerlijke koppen koffie en het bloed begint zowaar weer te stromen. Had ik al gezegd dat ik in de ochtend niet op mijn best ben?

We hebben een heerlijk gesprek over het leven, kinderen, vrijheid en avontuur. Ze is Tsjechische en heeft het een en ander gedaan. Samen met Stefan werkte ze in Ierland, daarna zaten ze 15 maanden in Tsjechië in een blokhut om daar een centrum op te richten in de bergen waar kinderen met Down aan het werk konden zodat families werden ontlast. Tsjechië was daar nog niet klaar voor.

Nu wonen ze in dit heerlijke huis en vangen pelgrims op in de bergen. Mooiste vind ik dat ze een jaar in stilte in een klooster heeft doorgebracht. Dat werkte hard door. Toen ze eruit kwam en haar zus iets aan haar vroeg in de ochtend, was de eerste intuïtieve gedachte: de dag is verspeeld, er is gesproken. Heftig.

Echte stilte is moeilijk te vinden. Ik loop al weken door de bergen en altijd is er wind of een verdwaalde koeienbel. Ook in de nacht is er geritsel, een mug of een vliegtuig in de verte. Echte stilte is schaars. Sterker nog als je zo maanden door de natuur trekt, valt bij aanraking met de maatschappij op hoeveel lawaai wij mensen je maken. In de Alpen zijn het de boeren met hun tractoren, in de dorpen nijvere poppetjes die heggen snoeien, met bladblazers in de weer zijn of iets boren.

De meest serene stilte die ik heb ervaren was op de Groenlandse ijskap. Geen mensen, geen dieren, geen vliegtuigen, alleen de wind. En als de wind wegviel, was er stilte. Echte stilte. De Fransen noemen het mooi silence absolut. Het is dan zo stil dat je alles aan en in jezelf hoort. Het kraken van je kleding, je adem, het bloed dat door je aderen stroomt.

Het is een vreemde gewaarwording, alsof je in een snow globe zit (dank Jenny voor het woord) en het voelt heel benauwend. Alsof alles dat je doet meteen terug in je oren kaatst. Ik kan me voorstellen dat mensen er ongemakkelijk van worden. De keerzijde tijdens een poolreis is de permanente windtunnel waarin je loopt en waarbij de wind vrijwel altijd tegen is omdat hij door de zwaartekracht over het ijs op je toeraast. Er zijn poolreizigers geweest die na enkele dagen meteen rechtsomkeer hebben gemaakt omdat ze er niet tegen konden.

Ook tijdens de Marathon des Sables ervoer ik absolute stilte tijdens de vierde long stage. Ik liep door de nacht en ben in het zand gaan liggen op een duin om naar de sterren te kijken. Totale stilte en geen lichtvervuiling. Mijn eerste trail van 240 kilometer ook zonder één enkel stuk asfalt. Sowieso bijna geen teken van civilisatie. En dan vragen ze mij waarom ik aan de wedstrijd wil deelnemen…

In het dagelijkse leven heeft geluid ontzettend veel negatieve gevolgen voor ons: spanning, nervositeit, vermoeidheid, teneergeslagen zijn, aggressiviteit hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, concentratiestoornissen en ga nog maar even door.

Volgens het Guinness Book of World Records is de stilste plek op aarde niet in de natuur. Het is een zogeheten anechoic Chamber van de Orfield Laboratories in Minneapolis. Een kamer waar geen enkel geluid naar binnen dringt. Harley Davidson test daar het geluid van haar motoren.

Absolute stilte kan net als lawaai teveel zijn. Als mensen in donkere geluiddichte ruimten worden opgesloten gaan ze hallucineren of horen geluiden en muziek die er niet zijn. Een onderzoek in de VS toonde aan dat veel testpersonen liever een elektrische schok kregen dan dat ze een kwartier in donkere stilte zaten. Dit tot verbazing van de onderzoekers.

Onderzoek wijst uit dat ongeveer twee uur stilte per dag zorgt dat de hippocampus nieuwe cellen gaat aanmaken die een rol spelen bij leren, herinneren en voelen. Twee uur? Wanneer had jij voor het laatst twee uur echt stilte om je heen? Dat is bijna onmogelijk in de ratrace die velen van ons doorstaan. Eenmaal thuis gaan beeldschermen aan.

Toch zegt mijn favoriete filosoof de Deen Soren Kierkegaard: Als alles stil is dan gebeurt het meeste… Stilte staat daarbij geenszins gelijk aan leegte of verveling.

Na een maand van relatieve stilte kan ik beamen dat het leidt tot creativiteit, bespiegeling, inzichten en ideeën. Benieuwd wat het allemaal nog gaat brengen. Eens bedenken hoe ik stinkend rijk ga worden…

Maar eerst weer rennen. Ik schud Jozefina de hand. Zij stuurt de cd van Stefan, ik de dvd van mijn poolexpeditie. Ik beloof plechtig hier een keer een vakantie door te brengen om enkele bergen te beklimmen. Bergen die inmiddels baden in de zon en die als zoete gebakjes met een laagje poedersuikersneeuw zijn bedekt.

Luid brullend met de iPod in de oren ren ik door de ochtendkou. Wolken razen voorbij witte toppen in de verte en koeien rennen bokkend met me mee. Het gevoel dat je de wereld aankan. Dat je alleen in de bergen rent en mag genieten van deze heerlijkheid. Als ik zo mijn in dag start, voelt het alsof ik in de eeuwenoude voetsporen treedt van pelgrims, handelaren en karavanen. Ik mis alleen nog mijn olifanten.

Met stuiterbalogen kom ik bij een Konditorei aan die ik al ver tevoren ruik. Ik bestel twee broodjes en loop naar buiten. De dame in kwestie rent me na. Of ze me een kop koffie mag aanbieden? Ze vertelt dat in Wattenwil de jaarmarkt is en daar kan ik lekkere dingetjes halen voor mijn lunch. De schat.

Smikkelend aan een broodje mozzarella tomaat door. Wattenwil is inderdaad een klein dorp met een mensenmassa. Inhalen van een markt die er vorig jaar niet was door Corona. Tientallen standjes met hapjes, armbandjes, kleding, tamme kastanjes en andere fijne geurende dingen. Ik trek door de menigte en haal boven in het dorp mijn stempel. En doorrr…

Dit is inmiddels natuurpark Gantrisch. Niet heel spectaculair maar mooi glooiend. De hagelwolken hangen dreigend en veroorzaken fel licht dat glinstert in de plassen. Voortdurend cirkelen tientallen grote roofvogels boven mijn hoofd. Het doet wat apocalyptisch aan, een feeding frenzy…

Een beetje research wijst uit dat het om de op twee na grootste inheemse roofvogel gaat die gemakkelijk te herkennen aan zijn sterk vertakte staart, de rode wouw.

Op warme dagen zie je tegelijk meerdere rode wouwen aan de hemel cirkelen. Ze zweven zoekend over weiden, akkers en boomgaarden. De positie van de vleugels en de vertakte staart sturen de richting. Zo vinden ze veldmuizen, mollen, een kikker of een onvoorzichtige kraai. Als ze zo boven mij cirkelen voelt mijn kale kop ook gewoon kwetsbaar.

Even verder haal ik een dame in met fenomenale rugzak. De eerste echte pelgrim die ik inhaal. Volgens de kerkboeken zijn ze er wel, maar ik haal ze nooit in. Deze dame loopt een paar dagen en heeft in 2023 drie maanden en hoopt dan van Genève naar Santiago te lopen. Zonder man. Zonder kinderen. Zegt ze expliciet. Ik sta erop haar café Latte te betalen, eindelijk een collega.

Ze vertrekt eerder en in theorie zou ik haar moeten inhalen, maar daar gaan we alweer. Niks en niemand…

Dus ren ik maar vol gas door, via Schwarzenburg en Sankt Antoni rammelen we naar Fribourg. Waarom? Omdat ik daar voor 41 Frank in een bed kan liggen. De rest van Zwitserland is arrogant duur tot hotels van 1.035 Frank voor een nacht. En met euro’s hoef je niet aan te komen. In het verleden kon ik nog wel eens mee afrekenen nu krijg ik het niet voor elkaar.

Maandag komt Brenda met een nieuw jack en broek voor mij. Ik werk samen met Mountainreporters.com en moet kleding testen van Schöffel, een winterse wandelbroek en wandelparka. Het betreft winterse artikelen waarvoor het weer nog wat kouder moet worden, dus dat kan mooi van oktober tot december.

Daarnaast kreeg ik gisteren een hartverwarmende boodschap van zakenrelatie en hardloopmaat Otto die met plezier een en ander leest. Hij vraagt of ik hem een plezier wil doen en op zijn conto een paar nieuwe trailpantoffels wil kopen voor de tweede helft van het avontuur. Hij koopt kilometer 2019 , het jaar dat we elkaar leerden kennen tijdens de Maasdal Marathon tot 2021, het nu. Ik ben er stil van en zal in Frankrijk een paar topschoentjes kopen voor de winterse Pyreneeën.

In hotel Le Set heb ik een bed. Warm en droog. Wil het favoriete kinderboek van mijn vriendin wel in handen hebben nu: Momo en de tijdspaarders. Momo woont helemaal alleen in de oude ruïne buiten de stad. Maar ze is niet eenzaam, veel mensen en kinderen komen haar opzoeken. Totdat de tijdspaarders komen. Grijze mannen van wie niemand zijn tijd mag verdoen. Het leven verkilt, wordt gehaast en vreugdeloos – voor vriendschap is geen tijd meer. De tijdspaarders krijgen de hele stad in hun macht, behalve Momo.

Als ik ga slapen, voel ik me even Momo.