Munro Mission 2023; 282 peaks, 4.500k, 200.000 altimeters

21 augustus. Dag 6. Koog aan de Zaan – Camping aan de Linge – Nijmegen – Mook. 8,5k. Totaal 195k.

In de ochtend vertrek ik van vriendin naar camping Aan de Linge bij Tiel waar ik mijn Garmin-horloge in de douche heb laten liggen. De NS is niet op haar sterkst momenteel en met bussen wordt het een wereldreis via Utrecht en Arnhem naar Tiel om van daar met een OV-fiets  de camping aan te doen. Daarna door naar Nijmegen.

In het hotel in Nijmegen pik ik mijn bagage op. Ik ren 8,5 kilometer naar Mook. Gisteren kwam ik op het station Ruud tegen, de partner van goede vriendin Maaike. Diezelfde Maaike appt me of ik niet in Mook kom overnachten in hun nieuwe huis. Een uitnodiging die ik niet kan weerstaan. 

Aldus bevind ik me ’s avonds in een heerlijke, grote tuin met een deel overkapt waar we eten, drinken en van de avondstilte genieten. Maaike maant me nog een dag te blijven; eerst goed rusten na een stevige start. Tegen mijn drang in luister ik naar haar. Ik heb brandende ogen, ben fysiek moe en heb schaafplekken aan mijn rug. Ik moet even niet eigenwijs zijn en overschakelen van maatschappijtijd naar de pelgrimsklok. Vertragen is het devies en Maaike is een expert op dat gebied. Ik geniet van de gastvrijheid en het kost haar exact nul overredingskracht me nog een dag te laten blijven. Zelf zijn ze er niet en in rust kan ik zijn en in mijn project zakken, mijn tempo aanpassen.

In het dagelijks leven rennen we vaak maar door, geleefd door allerhande (verplichte) activiteiten. Mijn eerste neiging is om dat mee te nemen in deze run. Ik ren meteen – na vijf maanden niet rennen – dagafstanden van 50 kilometer met bepakking. Daarna peddel ik een dag van negen uur in mijn kajak. Ik moet, ik moet, ik moet… maar Maaike is een wijs mens en spiegelt me. Ik moet niks, ik mag. 

Tijd is een fascinerend concept. Op het Noorse eiland Sommarøy wilden de 350 bewoners in 2019 de klok afschaffen, ‘Tijd is immers ook maar een mening’. Een interessante casus. Op het eiland vonden ze dat de tirannie van de tijd maar leidt tot stress en depressie, en daarom wil het eiland ‘tijdvrij’ verder. Dus dan is er naast zomer- en wintertijd ook geentijd. Ze willen een tijdvrije zone waarin iedereen zich maximaal kan ontplooien. Geen sluitingstijden meer, geen deadlines, geen stress. Interessant, maar echt handig is het niet. Hoe laat gaat de bus en hoe maak ik duidelijk wanneer ik je wil zien voor een kop koffie?

Later blijkt het te gaan om een pr-stunt die 1,2 miljard mensen bereikte, maar toch… een interessant gedachtenexperiment.

Ik zou willen pleiten voor het handhaven van tijd. Het is eigenlijk net als met vrijheid. Vrijheid an sich betekent niets als je geen invulling geeft aan die vrijheid. Je moet verantwoordelijkheid nemen om er iets mee te doen en daarmee vul je het concept met waarde. Eenzelfde redenatie kun je afsteken over tijd. Tijd an sich zegt niet zoveel, het is wat je ermee doet, en dat maakt tijd kostbaar. Je hebt maar een hele beperkte tijd op deze aarde te verbrengen en hoe ga je daarmee om? Hoe ga je je tijd invullen? Sinds het overlijden van mijn moeder ervaar ik duidelijker de deadline, schiet daardoor in de actie met projecten zoals deze run en weiger een slachtoffer van uitgesteld geluk te worden.

Een facinerende film over het fenomeen tijd die me echt tot nadenken stemde is de ‘In Time’ met Justin Timerlake. De film leert onmiskenbaar dat tijd het meest waardevolle goedje op aarde is. Mensen in de film hebben een ingebouwde levensklok op hun pols met de nog te leven tijd. Alles dat je in het leven doet, kost tijd en laat de klok op je pols aflopen. Je verdient extra tijd door te werken en betaalt in zijn levensonderhoud met tijd. De hoofdrolspelers moeten serieus nadenken over de vraag wat van waarde is in je leven en waarmee je je tijd wilt vullen.

Aangezien iedereen met een gelijke hoeveelheid tijd start, ontstaat een uitermate boeiend spel van vraag en aanbod en ruilen voor tijd. Tijd is de ultieme valuta, het geld waar je mee afrekent. Tijd is beperkt, dus alles dat tijd scheelt, zou je moeten doen, of juist niet. Efficiënt time management dus. Dan wordt schoonmaken of stofzuigen opeens een stuk minder belangrijk. Wat kunnen we hier veel van leren!

Als econoom lik je daar je vingers bij af. Ik leerde namelijk tijdens mijn studie dat de verkeerde dingen in het leven het meest worden gewaardeerd. Zo kost water niets en is diamant uiterst kostbaar en toch heb je liever een flesje water als je in de woestijn ligt te creperen. Adam Smith was een van de grondleggers van deze klassieke waardeparadox (ook bekend als diamant-waterparadox). Het is de schijnbare tegenstrijdigheid dat, hoewel in termen van overleving water zo goed als altijd nuttiger is dan diamant, eenzelfde hoeveelheid diamant in de markt een veel hogere prijs opbrengt. 

Tijd biedt echter iets wat onbetaalbaar is en wat tegenwoordig iedereen lijkt te zoeken in yoga, meditatie en mindfullness, namelijk: tijd belichaamt zijn. In plaats van hebben, bezitten en consumeren. Iets dat heel erg in de huidige tijdgeest past en dat gezocht wordt door menig jongeling met burn-out en stress. Het paradoxale aan tijd is echter dat je het totaal voor lief neemt, zo lang je het hebt. Pas als je geconfronteerd wordt met de eindigheid van het leven, kom je in actie, maar dan is het wellicht te laat.

Tijd meet je af aan de hand van de levensspanne die al achter de rug is. Ik weet nog de zomervakanties met mijn ouders vroeger die eeuwen leken te duren. Toen ik tien was, was een jaar een tiende van mijn leven, dus dat leek eindeloos. Ben je zoals ik in de midlife dan is een jaar een vijftigste deel van je leven en… dat is zo voorbij. Ook Heidegger beaamt dat onze ervaring van tijd wordt bepaald door onze sterfelijkheid. We weten dat we ooit zullen sterven. Daarmee is tijd voor ons niet een oneindige reeks momenten, maar een uitstrekking naar een toekomst die noodzakelijk eindigt.

Het geeft te denken: Waar wil jij je spaarzame minuten mee vullen de rest van je leven? Als je 70 mag worden, heb je ongeveer 36691200 minuten te besteden. Als je er goed over nadenkt, ontstaat een totaal andere waardebepaling en waardenpropositie. Ik zou de film eens gaan kijken; die is je tijd zeker waard.

Deze mijmeringen over tijd doen me ook meteen realiseren dat ik als een blind paard in dit project ben gestapt. Al jaren koester ik de droom om een keer naar Santiago te rennen. Nu is het zover, op 16 augustus 2021 reis ik naar de Grote Kerk in Apeldoorn om aldaar de eerste pelgrimsstempel ooit te ontvangen omdat koster Sandra die voor mij geregeld heeft… en ik ben alweer door. 

Ik mag en moet stilstaan bij deze bijzondere momenten, ze koesteren. Veel te vaak in het leven, gebeuren bijzondere dingen en ben je in je hoofd alweer verder in plaats van je bewust in het moment te bevinden en het te ervaren. De meest bijzondere momenten vliegen vluchtig voorbij terwijl we er weken naar uitkeken en daarna met melancholie naar terugkijken. Ik heb maanden geklust aan een boerderij en tussen de bedrijven door aan dit hardloopproject gewerkt. Hoe verdrietig is het als je de meest intense momenten in je leven niet bewust tegemoet treedt en ze daarmee laat vervliegen? Vaak ben je bij de start van een project moe vanwege al het gedane werk en je wordt geleefd door je enthousiaste achterban… en voor je het weet, is het over. Toch geloof ik heilig in het koesteren van deze intense momenten. 

De belangrijkste momenten in mijn leven kan ik zonder enige aarzeling terughalen. Het vertrekken naar de Groenlandse ijskap in 2007 voor een poolexpeditie van een maand. Iedereen die je koestert in je leven is – speciaal voor jou – op Schiphol bij je vertrek. Idem voor de aankomst. Je bent heel even het middelpunt van alles en mag je laven aan al die fijne mensen. Het tonen van een documentaire over diezelfde expeditie waarbij meer dan 200 mensen een bioscooplancering meemaken. De finish van de Marathon des Sables en dan na afloop met deelnemers aan het zwembad liggen en biertjes drinken in Marokko en levensverhalen delen. Je huwelijk waarbij iedereen er voor jou is en je zoveel warmte ervaart. Maar ook het overlijden van je moeder en een vriend van 35 waarmee je de bodem onder je voelt uitvallen… Een eerste exemplaar van je boek in handen hebben en de realisatie dat je iets hebt gecreëerd dat jou overleeft. Lancering van een boek met 130 mensen, een spectaculaire dansshow en een feestje vieren. In je eentje 140 kilometer rennen door de nacht en een eenheidsbeleving ervaren onder sterren. Verliefd zijn en niet bezig zijn met straks, gewoon in het moment. 

De opsomming lijkt er een waarin applaus van de achterban belangrijk is, maar het tegendeel is het geval: Veel momenten volgden een hele lange periode van inspanning of commitment waardoor de intrinsieke ervaring intens was. Eerder een trots zijn op jezelf dan een ‘kijk mij eens!’. 

Reizen maakt in mijn ogen het bewust in het nu ervaren makkelijker omdat je loskomt van je context en minder geleefd wordt door heden en verleden. Een pelgrimstocht is in die zin een prachtige manier om los te komen en te bezinnen.

Vragen vanuit interesse: Welke momenten koester jij het meeste in je leven? Een waarom? Heb je ze bewust ervaren?

Forrest Fokkie