Selectieve perceptie is een mooi fenomeen. Zoek het op in de dictionary en je krijgt iets als: ‘Selectieve perceptie betekent dat we maar een deel van de werkelijkheid kunnen waarnemen. Van alles wat er op de wereld te zien, horen, ruiken, voelen en proeven is, nemen we maar een klein deel bewust waar.’ Op het moment dat je het net over rode auto’s hebt gehad, zie je opeens overal rode auto’s, je gaat een klein deel van de werkelijkheid opeens heel bewust signaleren. Ik heb daar ook last van, maar dan niet met rode auto’s, maar met het fenomeen fatbikes. Dan heb ik ook nog eens last van beroepsdeformatie: ik ga daar dan over schrijven.

Ik bivakkeer tegenwoordig in het Utrechtse. Daar is trailrunnen in het bos – wat ik het liefste doe – wat lastig en dus heb ik mijn scope verplaatst naar de fiets, de MTB en de racefiets. Misschien maar eens wat triatlons doen in de toekomst.

Aldus zit ik dagelijks op de fiets om stoom af te blazen tussen werkzaamheden door. En als ik zeg: stoom afblazen, dan bedoel ik ook een beetje doorfietsen. Edoch van alle kanten wordt ik ingehaald, tegemoet gescheurd en vrijwel dagelijks bijna aangereden door jonge gassies op fatbikes.

Vroeger had je het fenomeen speed pedelec. Ik schreef daar al eens over, stichtelijke kerels met enorme potjes op hun schedel die opeens gaan forenzen op een fiets in plaats van een auto. Ze maken in zekere mate het fietspad onveilig en claimen het asfalt alsof het van hunnie is. Ik gaf erop af. Maar het is NIETS, en ik herhaal NIETS vergeleken met wat er nu gebeurt.

Fatbikes zijn hot. Ik lees wat kranten en scheur zo een handvol artikelen uit:
– Strengere fatbikeregels? Deze verkopers zijn voorstander
– Dat mensen knoeien met fatbikes is het probleem
– Politie jaagt op fatbikes
– Veel meer letselzaken met fietsers door e-bikes
– Helft slachtoffers in verkeer is fietser

Bijna 8.000 mensen in de provincie Utrecht zijn het afgelopen jaar slachtoffer geworden door een verkeersongeval of val op straat. Bij tieners zijn het de botsingen met auto’s die eruit springen en dat levert ook meteen ernstig letsel op: twee derde van de jongeren raakt zwaargewond. Het zwaarst gewond van de 12 tot 17-jarige fietsers zijn degenen die op een elektrische fiets of fatbike rijden.

Met een e-bike kun je 25 kilometer per uur. Ik weet dat want ik heb er ooit een via de NS gehuurd omdat ik drie afspraken en haast had. De fiets remde mij boven de 25 kilometer per uur af en dan gaat hij juist tegenwerken waardoor ik op alle drie de afspraken net te laat kwam.

Dat is hier bij de fatbike niet aan de hand. Die kan namelijk in een handomdraai worden opgevoerd met een gashendel en dan gaan ze opeens 50 kilometer per uur. Of harder, richting de 80 kilometer per uur. Of harder.
En laat mij als ervaringsdeskundige één ding héél helder stellen: ALLE fatbikes die ik de afgelopen weken gezien heb gaan harder dan 25 kilometer per uur! Echt allemaal. Nu ben ik een 49-jarige ervaren fietser, maar de berijders van deze Mad-Max-apparaten zijn andere koek.

Een fietsverkoper stelt in de krant: ‘Ach, hij kan nét niet met de tenen op de trappers. Niet verantwoord, maar als de ouders het goed vinden, wie ben ik dan om hem niet te verkopen!’ Voor de goede orde: je kunt niet bij de trappers… en sommigen hebben zelfs niet eens een rijbewijs, fietsdiploma of kennis van de verkeersregels. Dat hoeft namelijk volgens de wet helemaal niet.

Het is bizar dat zoveel jonge kinderen op een fiets rijden die in goedkope Chinese variant 800 euro kost en dan al snel oploopt richting 3.000 euro en hoger. In mijn tijd gingen flippo’s viraal en de goede oude BMX waarmee je gruwelijk op je snufferd kon gaan. Maar de BMX was tenminste nog een fiets waarop je technisch leerde fietsen en waarop je aan je conditie werkte.

Wat me verbaast bij het lezen, is hoe laks en mild de corrigerende machten zich opstellen. We praten over fietsen die heel gemakkelijk op te voeren zijn, er is geen leeftijdsgrens, geen kennis van verkeersregels of fietsdiploma en we laten het allemaal maar gebeuren.

Voor de goede orde. Vrijwel alle jongetjes die ik rond zag fietsen reden 40 kilometer per uur of harder, zonder helm, zonder oog voor verkeerslichten of verkeersregels, met meestal een vriendje achterop, met nul voertuigbeheersing, met losse handen want die zijn nodig voor de telefoon en gezien de breedte van het apparaat scheren ze rakelings langs je heen. Mijn vriendin vloog gisteren bijna op de racefiets de bosjes in. Afgelopen week moest ik ‘Vóór je kijken!’, brullen omdat een knulletje met 40 in het uur op de verkeerde helft van het fietspad op me af scheurde en zijn telefoon checkte. Praat je toch over een frontaaltje van 80 per uur.

Mijn laatste aanvaring was er een met twee jongetjes die met 40 om een blinde bocht scheurden bij de ingang van de PLUS. Ik kan me enkel de klap inbeelden als daar net iemand met een rollator had gelopen.

Lieve ouders, als ik een frontaaltje heb met uw zoontje – ik met helm – geef ik als 49-jarige potige kerel niet zo snel mee. Ik zal er alles aan doen om te zorgen dat uw zoontje er zonder (ernstig) letsel vanaf komt, maar als hij rijdt zoals ik boven beschrijf gaat de fatbike de sloot in en kom ik hem daarna persoonlijk door de brievenbus afleveren. Denk na en geef uw kind een fiets waarmee hij zelf moet trappen.

Beste fatbike-producent, zorg dat het apparaat niet meer op te voeren is, want echt je krijgt straks claims aan je broek waar de honden geen brood van lusten. Ik loop voorop. De verzekeraars beginnen (nu pas) te morrelen.
Beste fietsverkopers, dit is geen product voor tere kindertjes. Verkoop hem alleen als hij niet opvoerbaar en veilig is.

Beste overheid, doe iets! Straks is het te laat want ze gaan momenteel met duizenden over de toonbank en straks staan alle kindertjes, ouders en producenten op de barricades als u ingrijpt.

Beste oudere, kijk goed uit!

Aan iedereen: Kijk uit!