Als schrijver ben ik gek op mooie woorden. Wat te denken van biomimicry? Ik durf te wedden dat je er nooit van gehoord hebt! Wat is het dan Jan? Vertel!

Biomimicry is innovatie geinspireerd door de natuur. We kijken naar de natuur om ervan te leren. De meeste oplossingen voor moderne problemen liggen gewoon voor het grijpen in de natuur.

Zo zit ik hier in schotland aan mijn sandwich en verwonder me over de scheervluchten van zeemeeuwen die het brood uit mijn tengels willen jatten. Ongelooflijk wat zijn het precisievliegers! Wat kunnen we daar veel van leren. Kolibries vliegen 1.000 kiloneter over open water op 2,1 gram brandstof, namelijk nectar. In plaats van kerosine.

In het verlengde daarvan is het aardig dat we ons gedragen alsof we verheven zijn en de natuur achter ons hebben gelaten, maar dat is een wensdroom, een illusie. Allereerst zijn we onderdeel van de natuur en in de tweede plaats kunnen we zoveel leren door beter te kijken. We zijn onwetend en arrogant. Airconditioning, zonnepanelen, isolatie, straalaandrijving, alles is al gedaan. Maar dan zonder fossiele brandstoffen en milieuvervuiling. Kijk om je heen.

Wetenschappers onderzochten de lotus, een symbool van zuiverheid in Azië. De bladeren blijven schoon – en kunnen dus ademen en zonlicht opvangen – niet omdat ze glad zijn, maar juist bobbelig waardoor vuil niet kan hechten. In het verlengde daarvan moeten wij niet op zoek naar het minst giftige schoonmaakmiddel, maar het oppervlak dat niet vies word omdat vuil niet hecht. Ik houd hiervan: omdenken met de natuur als leermeester.

Inmiddels zijn er verfbedrijven die gevelverf maken op basis van dit principe. Botanisten en ingenieurs onderzoeken fotosynthese om kleinere, effectievere zonnecellen te bouwen.

Door deze nieuwe manier van kijken verandert de natuur van leverancier tot leermeester en dwingen we onszelf circulair te denken. Met nog meer verwondering kijk ik om me heen als ik door de schotse natuur loop. Natuur heeft eeuwigheidswaarde en die voel je als je nederig – humble – opstelt. Decstructuur van een varenblad is een geniaal kunstwerk. Onwaarschijnlijk hoe alpe bomen in een bos hun takken en bladeren spreiden om samen een dak te creëren dat zoveel mogelijk licht vangt. Fascinerend!

Janine Benyus is de meest vooraanstaande pleitbezorger van de
biomimicry. Ze is schrijfster, docente en studeerde bosbouw, natural resource management en Engelse literatuur. Ze is de auteur van Biomimicry: Innovation Inspired by Nature. Benyus: ‘Wat biomimicry ons biedt – door te leren van de natuur in plaats van alleen over de natuur – is de mogelijkheid ons een deel te voelen van het gebied dat ons overal omringt. De natuur doet al 400 miljoen jaar aan research en development.’

Wat ze daarna zegt raakt voor mij de kern: ‘Als je iets ontwerpt en je vraagt je af: Hoe zou de natuur dit doen? Ga dan direct een stap verder. Open de deur, ga naar buiten en geniet van de zon, de wind, de regen, de bomen, de insecten, de bladeren, de kikkers, de kolibries, ja zelfs de slakken. Het is tenslotte geen nieuw gadget dat onze cultuur duurzamer gaat maken; het is een verandering van onze manier van denken en een nieuwe blik, een nieuwe manier om de wereld waarvan we deel uitmaken en afhankelijk zijn te bekijken en te waarderen.’

Ik geloof oprecht dat een pelgrimage, terug naar, of in de natuur de planeet kan redden. Lopen in de natuur en vertragen om zo de verbinding te herstellen met de natuur, met onszelf. Wij zijn de natuur.

Ik had biomimicry willen studeren in pkaats van economie. Fascinerend!

Artikel geinspireerd op het artikel ‘Imiteer en Innoveer’ uit Oud nieuws Ode.