Natuur op recept, ofwel we zijn helemaal stapelgek geworden.

Waarschuwing: in deze blog spreek ik mij uit tegen mensen met een ongezonde leefstijl/ overgewicht. Ik hoop dat je ook een dikke huid hebt. Veel leesplezier!;-)

Ik lees vandaag het artikel ‘Natuur op recept’ waardoor ik mij kapitein eenoog voel in het land der blinden. Het is de wereld op zijn kop, alsof ik op een alternatieve realiteit stuit. Ik verklaar.

De belangstelling voor nature based therapy neemt toe. Artsen schrijven wandelingen in het groen voor in plaats van pillen. So far so good, maar… Allereerst zouden we die wandeling allemaal al moeten maken. De premisse dat een arts het voorschrijft is een rare. Het weerspiegelt totaal hoe ver we van de bron verwijderd zijn geraakt. Dat zit voor een deel al in het taalgebruik.

Verwarrend taalgebruik

We schijven dat we de natuur ingaan. Alsof we erbuiten staan. Daar gaat het al mis. Dat is een conceptuele misvatting. Op veel vlakken wordt deze fout gemaakt en door alleen al het verkeerde taalgebruik gaan we verkeerd naar dingen kijken. Gemeenteambtenaren hebben bijvoorbeeld erg de neiging te zeggen dat ze ‘naar buiten gaan’ om met burgers te praten en dan ‘terug naar binnen’ met de uitkomsten. Het is alsof ze een fort verlaten via de ophaalbrug en met de boeren gaan praten. Een misvatting, want die burger dat ben jij zelf ook. Door het taalgebruik ontstaat afstand.

Evenzo praten we over ‘de economie’ als iets dat buiten ons staat en een eigen bestaan heeft. De economie is echter niets meer of minder dan de financiële afspiegeling van ons ruilverkeer. Al hebben we allerlei financiële constructen in het leven geroepen waardoor het heel wat meer lijkt, maar in de basis is geld als ruilmiddel in het leven geroepen zodat jij en ik geen koeien met varkens hoeven te ruilen op straat. Als wij het anders willen doen kunnen we met zijn allen die economie de rug toekeren. Idem met banken. Als we allemaal het vertrouwen in een bank opzeggen en ons geld opnemen, is de bank weg.

Terug naar die natuur. Wij zijn een integraal onderdeel van de natuur. We trekken dus niet de natuur in hooguit het groen. Door ons te distancieren middels taalgebruik gaat het al mis, of misschien moeten we zeggen dat het er een gevolg van is.

Zorgverzekeraars gaan wandelen vergoeden

Zorgverzekeraars onderzoeken momenteel manieren om natuurtherapie te vergoeden en tijd in het groen wordt in recente zorgakkoorden genoemd als serieuze preventie- en behandeloptie. Wederom: iedereen zou al moeten genieten van buiten zijn en al moeten wandelen. Het feit dat zorgverzekeraars dit willen vergoeden is de waanzin ten top. Bovendien wordt het trekken van mijn kies a raison de 123 euro niet vergoed en mijn boswandeling straks wel? Begin maar eens met die kies.

Sowieso moeten we ons afvragen waar zorgverzekeraars voor in het leven zijn geroepen. Een lesje economie uit mijn eerste jaar studie. Een verzekering is er om in onvoorziene gevallen je risico’s af te dekken als je daar zelf niet toe in staat bent. We dragen allemaal onze premies af en als er dan iemand ziek wordt die lang het ziekenhuis in moet, vergoeden we dat uit de pot. Dat heet risico’s spreiden zodat de enkeling gedekt is. Tegenwoordig zitten we te morrelen aan dat systeem omdat je een zorgverzekeraar kan kiezen die het beste bij je past. Dat is een raar construct. Je gaat tevoren bedenken wat je misschien wel voor ziekten gaat krijgen en welke behandelingen je nodig hebt. Dat is een wezenlijk ander model omdat je deels vraag op aanbod gaat afstemmen en dat gaat voorbij aan de eerdere kansberekening. Het is een van de oorzaken dat de zorgkosten ieder jaar stijgen.

Dan zijn er ziekten zijn die je niet kunt voorspellen zoals een leveraandoening of een hersentumor. Daarnaast zijn er meer voorspelbare ziekten bijvoorbeeld als gevolg van een ongezonde levensstijl. Als jij veel te dik bent, kunnen we gevoeglijk aannemen dat je bloeddruk en cholesterol hoger zijn, dat je hart zwaarder belast wordt en dat je veel meer risico loopt op suikerziekte. Deze ‘welvaart’ziekten nemen toe als gevolg van onze welvaart, wat een fantastische tegenspraak is natuurlijk. Het zijn ziekten die de oorzaak zijn van een levensstijl die we ons aanmeten van teveel achter een scherm zitten en niet naar buiten gaan om in het groen te bewegen.

Nu komt het gekke: Ik leef gezond en loop voldoende in het groen en mag straks via mijn zorgpremies gaan meebetalen aan het in-het-groen-wandelen-van-mensen-met-een-ongezonde-levensstijl. Ik betaal nu natuurlijk al mee aan medicijnen en behandelingen voor deze ziekten, maar daar komt nu wandelen in het groen bij. Ik trek daar een streep. Ga lekker zelf wandelen in het groen. Preventief. Het is de wereld op zijn kop. Sowieso is het de kans groot dat het deze mensen zijn die dit beleid maken omdat meer dan de helft van de Nederlandse bevolking in meer of mindere mate overgewicht heeft. Plat gezegd: Dikke mensen zorgen ervoor dat hun wandelen in het groen vergoed wordt door de zorgverzekeraar. Volgt u het nog?

Middel en doel worden verward

De Wereldgezondheidsorganisatie noemt natuur ‘de grootste bron voor gezondheid en welzijn’. Ik zou dat als WHO ook als slogan voeren, je bent het immers aan je stand verplicht. Het punt is dat wij die bron zelf ZIJN. Middel en doel worden verward. Het is als zeggen dat hersenen de grootste bron voor nadenken en reflectie zijn.

Een huisarts merkt in het artikel op dat allerlei aandoeningen zoals stress, een hoge bloeddruk, verstoringen van het immuunsysteem veel beter behandeld kunnen worden met bewegen in de natuur dan een pil of prik. Idioterie. Deze aandoeningen ontstaan grootdeels OMDAT we zo ver verwijderd zijn van de natuur. Als jij meerent in de ratrace en 12 uur per dag achter een bureau zit, krijg je die aandoeningen. Niet als je een paar uur per dag in de natuur beweegt. Het verklaart dat bijna 55 procent van de bevolking te zwaar is en dat de zorgkosten zo stijgen als gevolg van deze ‘welvaart’. Maar hosanna nu is de natuur de miraculeuze oplossing die nota bene wordt meegenomen in de zorgkosten die daardoor wellicht nog verder stijgen. We zijn echt hartstikke gek aan het doen hier.

De arts bevestigt dit in het artikel door te stellen ‘en het is nog goedkoop ook!’ Wandelen in de natuur goedkoop? Die twee concepten mag je niet eens samen in één zin noemen. Waanzin. Volgens de arts is het lastig te bepalen welke specifieke rol in het groen verblijven speelt bij zoiets complex als leefstijlverandering. Wat is het exacte effect van de wekelijkse boswandeling? Dat is volgens haar vrijwel niet te meten.

In mijn ogen is de oplossing heel simpel, draai het om. Meet maar wat het met mensen doet als ze dag in dag uit achter een scherm zitten. Vetpercentage, hartslag, cholesterol, stress, bloeddruk, cortisol gaan allemaal omhoog en je ogen achteruit. Eenvoudig te meten. Ik was recent op een netwerkdag van de HAN, opleiding Sport en bewegen. Tijdens een workshop de constatering dat mijn opponent toch wel 12 uur per dag zittend doorbrengt. ‘Het systeem op de HAN is er nog niet op ingericht dat we meer staand en bewegend doorbrengen tijdens het werk…’ Dit is iemand die verbonden is aan een opleiding voor sport en bewegen nota bene. Dan is het niet gek dat we wandelen op recept nodig hebben.

Welke dosis natuur moet ik voorschrijven?

Zorgverzekeraars, artsenverenigingen en farmaceuten zijn nu in conclaaf welke ‘dosis natuur’ moet worden voorgeschreven en vergoed. ‘Wat is de juiste dosering van natuur voor een optimaal effect?’ Is je tuin net zo effectief als de Veluwe?’

En het wordt nog gekker. Er wordt door de zorgverzekeraars gesteld dat niet iedereen gelijke toegang heeft tot natuur en dus niet gelijke toegang tot natuurtherapieën. En dat kan natuurlijk niet. Ik moet mijn best doen om te snappen wat ik lees. Dus je verwijdert een bos, creëert een Rotterdamse havengebied met petrochemische industrie waardoor mensen ziek worden en stelt dan dat ze geen toegang hebben tot natuurbehandelingen. Volgt u het nog? Ik krijg een kronkel in mijn hoofd als ik het lees.

Wetenschappelijk bewijs voor helende werking natuur! EUREKA

Volgens de arts groeit de wetenschappelijke literatuur over de helende werking van de natuur. Wederom waanzin. Al heel ver voor al die literatuur konden de Azteken, Indianen, stammen, druïden en andere natuurmensen je de geneeskrachtige werking van planten, bomen en natuur uitleggen. Japanners doen al eeuwen aan ‘bosbaden’ terwijl hier net de eerste bosbadgids is opgeleid. Ik kan het weten want heb haar geïnterviewd voor wandelmagazine Te voet.

We zijn die verbinding met de natuur waar we onderdeel van zijn helemaal kwijtgeraakt en ervan verwijderd geraakt en zijn nu verbaasd als we vanuit de wetenschap opnieuw aantonen wat we diep van binnen al lang weten. Gelukkig merkt de arts op ‘dat we als artsen veel meer mogen varen op gezond verstand’.

Artsen constateren dat mensen tegenwoordig een quick fix willen en dan is een pil of prik een effectief behandelmiddel. Een patiënt merkt op dat een wandeling in het groen niet voor iedereen is weggelegd want het vergt discipline en belangrijker: het kost tijd.

Tijd is de grote Boosdoener; wandelen kost tijd

Daar raakt ze natuurlijk (mooie woordkeuze Jan) aan de kern. Vroeger liepen we als jagende nomaden door het groen om in ons levensonderhoud te voorzien en dat kost nu teveel tijd. Daar waar Adam smith halverwege de vorige eeuw al opmerkte dat we met alle technologische vooruitgang en de industriële revolutie veel meer tijd zouden moeten overhouden dan vroeger toen we zelf een konijn moesten vangen, villen en op zelfgestookt vuur bereiden.

Op een congres zei iemand recent tegen me dat AI ervoor gaat zorgen dat we meer tijd overhouden. Onzin! Dat zeiden we ook bij de industriële revolutie, bij de opkomst van de gsm, bij het internet en ondertussen zijn we alleen maar méér gaan werken en drukker gaan doen. We hebben onszelf uit de natuur de nesten ingewerkt. En nu moeten we weer uit dat nest. Op recept, tegen vergoeding.

Echt waar, waar zijn wij in hemelsnaam mee bezig? Boswandelen tegen vergoeding, de wereld op zijn kop.

Mijn advies:

– Lezer, ga iedere dag een uur wandelen

– Lezer met een ongezonde levensstijl, ga iedere dag twee uur wandelen.

– Werkgever, trapt uw personeel elke dag een uur naar buiten ter bevordering van cohesie, samenwerking, productiviteit, creativiteit, play en gezelligheid.

– Artsen, ga vooral door met het voorschrijven van natuur, preventief of ter behandeling. En ga iedere dag een uur wandelen.

– Zorgverzekeraars en farmaceuten, ga gewone zorg vergoeden (zoals mijn pijnlijke kies die getrokken is, sprak de boer met kiespijn) en stop met het debat over de juiste dosering natuur. Iemand kan nooit voldoende natuur gedoseerd krijgen. Ga maar twee uur wandelen.

Iedereen aan de wandel en ik voorspel u dat de zorgkosten zullen afnemen.

Het artikel in het NRC lees je hier>>